Od początku tego roku istnieje obowiązek poinformowania ZUS o zawarciu umowy o dzieło. To nowy obowiązek dla płatników składek lub osób fizycznych zamawiających wykonanie dzieła. Obowiązek powstaje wtedy, gdy wykonawca dzieła nie jest  pracownikiem zamawiającego bądź nie prowadzi działalności gospodarczej. Nowa regulacja dotyczy umów zawartych nie wcześniej niż 1 stycznia 2021 r. Termin na poinformowanie ZUS wynosi 7 dni od dnia zawarcia umowy. Ustanowiono zatem obowiązek informowania o umowach, które nie stanowią tytułu do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. 

Postcovidowo

Regulacja ta została wprowadzona na podstawie przepisów o tarczy antykryzysowej. Zmiana dotyczy przepisu art. 36 ust 17 Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Kogo dotyczy obowiązek?

Aktualna regulacja dotyczy Cię, jeśli jesteś osobą fizyczną i zawarłeś jako zmawiający umowę o dzieło bez względu na to, czy jesteś zarejestrowany w ZUS jako płatnik składek czy też nie a także, gdy działasz w imieniu płatnika składek. Obowiązek ten istnieje bez względu na formę w jakiej umowa została zawarta – ustnie bądź pisemnie. Jeśli umowa o dzieło została zawarta z osobą, która prowadzi działalność gospodarczą ale usługi wykonywane na podstawie umowy nie wchodzą w zakres prowadzonej przez tę osobę działalności, to należy taką umowę  zgłosić do ZUS jako zawartą z osobą fizyczną (pomimo tego, że prowadzi ona działalność gospodarczą).

Płatnikiem składek jest każdy podmiot, jeżeli zobowiązany jest zgłosić w ZUS osobę do ubezpieczeń społecznych czy ubezpieczenia zdrowotnego oraz rozliczać i opłacać należne składki. Dla przykładu: spółka, która jest płatnikiem, ale zatrudnia wyłącznie zleceniobiorców zgłoszonych do ubezpieczenia zdrowotnego, ma obowiązek składania formularz RUD w przypadku zawierania umów o dzieło od 01.01.2021r.

Jak wykonać obowiązek?

Zgłoszenia dokonuje się na formularzu zgodnie ze wzorem przygotowanym przez ZUS: formularzu RUD (Zgłoszenie umowy o dzieło). Formularz RUD można przekazać elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS lub papierowo.

Dla każdego wykonawcy dzieła trzeba złożyć oddzielny formularz RUD. W jednym formularzu RUD można wykazać maksymalnie 10 umów zawartych z jednym wykonawcą. Dokument RUD podpisuje zamawiający, czyli osoba fizyczna lub osoba działająca imieniu płatnika składek.  Dla każdego wykonawcy należy wypełnić odrębny formularz RUD. Formularz do przekazania papierowo znajduje się na stronie www.zus.pl. Należy ten  formularz wypełnić i wydrukować.

Obowiązek zawiadomienia ZUS o zawarciu umowy o dzieło ma płatnik składek lub osoba fizyczna. Dlatego formularz RUD dostępny na PUE ZUS może wypełnić użytkownik z profilu Ogólnego, Płatnika oraz Ubezpieczonego. Profil Ogólny i profil Ubezpieczony jest przeznaczony dla osób, które nie są płatnikami składek. Z profilu Ogólnego formularz RUD może wypełnić i wysłać osoba, która nie jest ubezpieczonym

Kogo nie dotyczą nowe regulacje?

Umowa zawarta w 2020 r. ale wykonywania w 2021 nie musi być zgłaszana do ZUS.

Zgodnie z informacją ze strony ZUS, obowiązek informacyjny nie dotyczy umów o dzieło:

  • zawartych z własnym pracownikiem,
  • wykonywanych na rzecz własnego pracodawcy, ale zawartych z innym podmiotem,
  • zawartych z osobami prowadzącymi działalność gospodarczą na wykonanie przez nie usług, które wchodzą w zakres prowadzonej działalności, czyli która złożyła zamawiającemu oświadczenie, że wykonywane na podstawie tej umowy usługi wchodzą w zakres prowadzonej przez tę osobę działalności

Nie musisz informować ZUS o zawartych umowach o dzieło, jeśli jesteś stowarzyszeniem, fundacją, spółką prawa handlowego, itp. ale nie jesteś płatnikiem składek (nie musisz rejestrować się w ZUS jako płatnik składek, bo nie zgłaszasz do ubezpieczeń społecznych co najmniej jednego ubezpieczonego).

Nie będzie także obowiązku zgłaszania umowy o dzieło, gdy w trakcie jej wykonywania zmieni się status zamawiającego i stanie się on płatnikiem składek. Do obowiązku zgłoszenia liczy się bowiem moment zawarcia umowy i jeśli wtedy nie byłeś płatnikiem, to uzyskanie statutu płatnika nie powoduje obowiązku zgłoszenia tej umowy.

Czemu służy nowa regulacja?

Informacje o zawartych umowach o dzieło ewidencjonowane będą na koncie płatnika składek.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych udostępnia te dane publicznym służbom zatrudnienia

Zgodnie z oficjalnym stanowiskiem ZUS zmiany te mają służyć celom analityczno-statystycznym, usprawnić proces wypłat świadczeń w ramach tarczy antykryzysowej oraz mają umożliwić ZUS weryfikowanie istnienia obowiązku ubezpieczeń społecznych osób wykonujących umowy o dzieło.

Na co należy zwrócić uwagę?

Po pierwsze ZUS będzie miał prawo dokonać kontroli u płatnika składek, a dokonywanie zgłoszeń ułatwi ZUS tego typu kontrole, gdyż będzie miał wiedzę o podmiotach zawierających umowy o dzieło.

Po drugie warto zweryfikować treść zawieranych umów, czy zlecane działania stanowią dzieło i mogą być rozliczane w formie umowy o dzieło, a nie stanowią zlecenia lub świadczenia pracy na rzecz pracodawcy (zamawiającego). W przypadku kontroli ZUS i stwierdzenia, że umowa nie stanowi umowy o dzieło przedsiębiorca musi się liczyć z koniecznością odprowadzenia składek wraz z odsetkami za zwłokę.

Jeśli zastanawiasz się czy w związku z twórczością powinieneś podpisać umowę o dzieło będące utworem czy nie, zajrzyj do poprzedniego wpisu poświęconego tej tematyce.

__________________

Jeśli potrzebujesz wzoru umowy o dzieło regulującego kwestie dotyczące wykonania dzieła, czasu i sposobu jego wykonania oraz zabezpieczenia obu stron umowy, możesz skorzystać z naszych wzorów:

a w przypadku dzieła będącego utworem, np. przy zamówieniu rysunku, grafiki, logo, tekstu literackiego, muzyki, filmu reklamowego, gry komputerowej czy programu komputerowego lub innych twórczych aspektów, możesz sięgnąć po wzór

Photo by JESHOOTS.COM on Unsplash
podstawa prawna:
Art. 22 ustawy z dnia 31 marca 2020 o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywoływanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r., poz. 568 z późn. zm.).
Art. 36 ust.17, art. 45 ust. 1 pkt. 1b, art. 49 ust. 2 pkt 8 oraz art. 49 ust. 2 pkt 8 ustawy
z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2020 poz. 266
z późn. zm.).
Udostępnij