Jeśli szukasz dla swojej działalności związanej z własnością intelektualną odpowiedniego modelu finansowania, zapewne prędzej bądź później trafisz na ofertę konkursów, przedsięwzięć lub funduszy inwestycyjnych dostępnych dzięki obecności Polski w Unii Europejskiej. Programami tymi zajmuje się wiele instytucji, oferując szerokie spektrum możliwości skierowanych do różnych grup podmiotów i zróżnicowanych pod względem celów. W większości programów realizowanych zarówno przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) jak i Polską Agencję Rozwoju i Przedsiębiorczości (PARP) wspólne pozostają 3 kryteria: innowacyjność, nowość i prowadzenie działalności badawczo-rozwojowej.

Czym jest NCBR?

Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) jest rządową agencją wykonawczą i kluczowym ośrodkiem wspierania i tworzenia innowacyjnych rozwiązań technologicznych i społecznych, kreującym ekosystem wiedzy i informacji na ich temat. W unijnej perspektywie finansowej 2014-2020 NCBR pełni funkcję Instytucji Pośredniczącej dla Programów Operacyjnych: Inteligentny Rozwój oraz Wiedza Edukacja Rozwój. Działalność NCBR finansowana jest ze środków Skarbu Państwa oraz funduszy Unii Europejskiej. Projekty współfinansowane ze środków unijnych muszą mieścić się w ramach Krajowych Inteligentnych Specjalizacji (KIS), czyli wskazanych przez polski rząd obszarach zwiększających innowacyjność naszej gospodarki.

Polska Agencja Rozwoju i Przedsiębiorczości (PARP) realizuje programy rozwoju gospodarki, wspierające działalność innowacyjną i badawczą małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), rozwój regionalny, wzrost eksportu, rozwój zasobów ludzkich oraz wykorzystywanie nowych technologii w działalności gospodarczej. PARP jest zaangażowana w realizację krajowych i międzynarodowych przedsięwzięć, finansowanych ze środków funduszy strukturalnych, budżetu państwa oraz programów wieloletnich Komisji Europejskiej. PARP realizuje szereg projektów finansowanych z środków budżetu państwa oraz funduszy unijnych.

Jednymi z często pojawiających się wymogów dla programów realizowanych zarówno przez NCBR jak i PARP są:

  1. innowacyjność
  2. nowość
  3. prowadzenie działalności badawczo – rozwojowej.

 

[innowacyjność]

Charakterystyka działalności innowacyjnej została opisana w Podręczniku Oslo wydanym przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (eng. Organisation for Economic Co-operation and Development – OECD).

Uprzednio innowacyjności dzielona była na:

  1. innowacyjność produktowa – czyli nowość rezultatów projektu rozumianą jako znaczącą zmianę, wyrażaną wskaźnikami jakościowymi i ilościowymi. Wskaźniki te powinny odróżniać ten produkt od produktów o podobnej funkcji podstawowej występujących na rynku.
  2. Innowacyjność procesowa – czyli nowość rezultatów projektu rozumianą jako wprowadzenie w przedsiębiorstwie znaczącej zmiany w zakresie technologii, urządzeń lub oprogramowania, wyrażonej wskaźnikami jakościowymi i ilościowymi.

Zgodnie z aktualną wersją Podręcznika Oslo z 2018 r. wskazano, że w porównaniu z poprzednim wydaniem Podręcznika z 2005 r. główną zmianą w definicji innowacji biznesowej w Podręczniku było ograniczenie złożoności poprzedniej definicji czterech typów innowacji zawierającej ich listę (innowacje produktowe, procesowe, organizacyjne i marketingowe) i sprowadzenie jej do dwóch głównych rodzajów innowacji: innowacji produktowej i innowacji w procesie biznesowym. W zmienionej definicji ograniczono również niejednoznaczność wymogu istnienia „znaczącej” zmiany poprzez porównanie zarówno nowych, jak i ulepszonych innowacji z dotychczasowymi produktami lub procesami biznesowymi przedsiębiorstwa. Podstawowe definicje innowacji produktowej i innowacji w procesie biznesowym przedstawiają się następująco:

  • Innowacja produktowa to nowy lub ulepszony wyrób lub usługa, które różnią się znacząco od dotychczasowych wyrobów lub usług przedsiębiorstwa i które zostały wprowadzone na rynek
  • Innowacja w procesie biznesowym to nowy lub ulepszony proces biznesowy dla jednej lub wielu funkcji biznesowych, który różni się znacząco od dotychczasowych procesów biznesowych przedsiębiorstwa i który został wprowadzony do użytku przez przedsiębiorstwo.

Zarówno pierwsza, jak i druga edycja Podręcznika ograniczały pojęcie innowacji do nowych lub znacząco udoskonalonych produktów i procesów „technologicznych”. Odzwierciedlało to koncentrację na technicznym rozwoju nowych produktów i nowych technik produkcji oraz ich dyfuzji wśród innych przedsiębiorstw. W czwartej, aktualnej edycji Podręcznika postanowiono również wprowadzić ogólną definicję innowacji, czyli nowego lub ulepszonego produktu lub procesu (lub ich połączenia), które różni się znacząco od poprzednich produktów lub procesów danej jednostki i który został udostępniony potencjalnym użytkownikom (produkt) lub wprowadzony do użytku przez jednostkę (proces).

Innowacje w procesach biznesowych dotyczą sześciu różnych funkcji przedsiębiorstwa, określonych w literaturze z zakresu zarządzania przedsiębiorstwem. Dwie funkcje odnoszą się do podstawowej działalności przedsiębiorstwa, czyli wytwarzania i dostarczania produktów na sprzedaż, natomiast pozostałe funkcje dotyczą działalności wspomagającej. Taksonomia funkcji biznesowych zaproponowana w najnowszej wersji Podręcznika odwzorowuje zaproponowane w poprzednim wydaniu kategorie innowacji produktowych, procesowych, organizacyjnych i marketingowych.

Działalność innowacyjna obejmuje wszelkie działania rozwojowe, finansowe i komercyjne podejmowane przez przedsiębiorstwo, mające na celu doprowadzenie do powstania innowacji dla przedsiębiorstwa.

Ocena innowacji wskazuje na cztery wymiary innowacji, które mogą stać się źródłem zaleceń w sferze pomiaru:

  1. wiedza,
  2. walor nowości,
  3. wdrożenie,
  4. tworzenie wartości.

Wymóg wdrożenia odróżnia innowację od innych pojęć, takich jak wynalazek, ponieważ innowacja musi zostać wdrożona, tzn. oddana do użytku lub udostępniona do użytkowania innym podmiotom. Termin „innowacja” może oznaczać zarówno działanie, jak i wynik działania.

Aby odpowiednio zweryfikować, czy dany produkt albo proces stanowi innowację należy zweryfikować czy spełnia wskazane kryteria.

Ad 1 – wiedza

Innowacje wynikają z działań opartych na wiedzy, które polegają na praktycznym zastosowaniu istniejących lub nowo tworzonych informacji i wiedzy. Wiedza odnosi się do rozumienia informacji oraz zdolności do wykorzystywania informacji do różnych celów.

Działalność badawcza i rozwojowa (B+R), opisana szczegółowo w wydanym przez OECD Podręczniku Frascati (OECD, 2015a) to jeden z wielu rodzajów działalności mogących tworzyć innowacje lub służyć do uzyskania wiedzy użytecznej dla innowacji.

Wiedza może zostać wykorzystana do opracowywania nowych pomysłów, modeli, metod lub prototypów, które mogą stanowić podstawę innowacji. Mogą one być pozyskiwane z zewnątrz lub rozwijane w ramach danej organizacji.

Ad 2 – walor nowości

Aspekt nowości danej innowacji jest związany z jej potencjalnymi zastosowaniami, określonymi na podstawie cech produktu lub procesu w porównaniu z rozwiązaniami alternatywnymi, a także na podstawie wcześniejszych doświadczeń dostawcy i przewidywanych użytkowników.

Niektóre cechy można mierzyć obiektywnie, jak np. efektywność energetyczną, prędkość, wytrzymałość materiału, współczynnik awaryjności czy inne cechy fizyczne, natomiast cechy subiektywne, takie jak zadowolenie użytkownika, użyteczność, elastyczność, zdolność do reagowania na zmieniające się warunki mogą być trudne w pomiarach.  Także walor nowości może okazać się trudny do ustalenia w przypadku cech subiektywnych.

Wymogiem minimalnym jest to, aby innowacje zawierały co najmniej takie cechy, które nie były wcześniej udostępnione użytkownikom przez daną organizację. Cechy te mogą, lecz nie muszą być nowe w skali gospodarki, społeczeństwa lub konkretnego rynku. Innowacja może opierać się na produktach i procesach, które były już wcześniej stosowane w innych kontekstach, na przykład na innych rynkach geograficznych lub produktowych.

Dlatego właśnie że wymóg w postaci nowości w skali krajowej a aspekt nowości składający się na jedną z cech innowacji różnią się należy przyjąć, że nowość o danym zakresie terytorialnym jest pojęciem szerszym niż nowość w zakresie innowacji. Ze względu na to, że nowość w skali terytorialnej oraz stan techniki są pojęciami znanymi na gruncie ustawy prawo własności przemysłowej należy jej definiować zgodnie z przyjętymi tam zasadami. Natomiast nowość w zakresie innowacji jest pojęciem węższym.

Jak wskazano w Podręczniku dla spełnienia cechy nowości przy ocenie innowacyjności wystarczające jest aby nowość ta dotyczyła danego przedsiębiorstwa. Oznacza to, że sam fakt, że dany przedsiębiorca nie wykorzystywał wcześniej określonej technologii w swoim przedsiębiorstwie oznacza, że kryterium nowości na potrzeby oceny innowacyjności tej technologii zostało spełnione.

Ad 3 – wdrożenie

Aby nowy pomysł, model, metoda lub prototyp mogły zostać uznane za innowację, muszą one zostać wdrożone. Wdrożenie wymaga od organizacji systematycznych wysiłków na rzecz zapewnienia dostępności innowacji dla potencjalnych użytkowników – zarówno w odniesieniu do własnych procesów i procedur danej organizacji, jak i zewnętrznych użytkowników jej produktów. Wymóg wdrożenia jest cechą charakteryzującą innowacje, która odróżnia je od wynalazków, prototypów, nowych idei itp.

Wymogiem minimalnym jest to, aby innowacje zawierały co najmniej takie cechy, które nie były wcześniej udostępnione użytkownikom przez daną organizację. Cechy te mogą, lecz nie muszą być nowe w  skali gospodarki, społeczeństwa lub konkretnego rynku. Innowacja może opierać się na produktach i procesach, które były już wcześniej stosowane w innych kontekstach, na przykład na innych rynkach geograficznych lub produktowych. W tym przypadku innowacja stanowi przykład dyfuzji. Dyfuzja innowacji może być źródłem znacznej wartości gospodarczej. Innowacje definiowane są w taki sposób, że obejmują one procesy dyfuzji.

Ad 4 – tworzenie wartości

Zamiar dążenia do tworzenia wartości (lub jej zachowania) przez podmioty odpowiedzialne za działalność innowacyjną. Wartość jest zatem dorozumianym celem innowacji, lecz nie można zagwarantować jej wystąpienia ex ante, ponieważ efekty innowacji są niepewne i niejednorodne.

Możliwość zrealizowania wartości wynikającej z innowacji jest niepewna i może zostać w pełni oceniona dopiero pewien czas po jej wdrożeniu. Wartość innowacji może również zmieniać się z biegiem czasu, zapewniając różnym zainteresowanym stronom różne korzyści. Do śledzenia efektów innowacji po upływie stosownego czasu można wykorzystać wskaźniki uzupełniające i strategie analityczne. Znaczenie mierników efektów innowacji zależy od zamierzonego wykorzystania danych na temat innowacji.

Podsumowując, minimalny wymóg dotyczący innowacji polega na tym, że produkt lub proces biznesowy musi posiadać jedną lub więcej cech, które są znacząco różne od cech zawartych w produktach lub procesach biznesowych dotychczas oferowanych lub wykorzystywanych przez przedsiębiorstwo. Cechy te muszą być istotne dla przedsiębiorstwa lub dla użytkowników zewnętrznych. Na przykład przedsiębiorstwo może oczekiwać, że nowe lub ulepszone cechy produktu (lub procesu biznesowego) zwiększą użyteczność dla użytkowników lub wzmocnią jego własną pozycję konkurencyjną na rynku. Innowacja może również być wynikiem szeregu drobnych ulepszeń dokonanych w okresie objętym obserwacją pod warunkiem, że suma tych drobnych ulepszeń powoduje znaczącą różnicę w produkcie końcowym lub procesie biznesowym.

Jak wskazują autorzy Podręcznika zmiany nie będące innowacjami to:

  1. rutynowe zmiany lub aktualizacje nie stanowią same w sobie innowacji produktowej, dotyczy to aktualizacji oprogramowania, które polegają wyłącznie na wykryciu i usunięciu błędów kodu, oraz sezonowych zmian w modzie odzieżowej;
  2. proste zastąpienie lub powiększenie kapitału nie stanowi innowacji, dotyczy to zakupu identycznych modeli zainstalowanych urządzeń lub niewielkich rozszerzeń i aktualizacji istniejącego sprzętu lub oprogramowania – nowe wyposażenie lub rozszerzenia muszą być nowe dla przedsiębiorstwa i wiązać się ze znaczną poprawą specyfikacji;
  3. wprowadzenie produktów, które wiąże się jedynie z niewielkimi zmianami estetycznymi, takimi jak zmiana koloru lub niewielka zmiana kształtu, nie spełnia wymogu „znaczącej różnicy” i w związku z tym nie stanowi innowacji produktowej;
  4. przedsiębiorstwa wykonujące produkcję na zamówienie (custom production) wytwarzają pojedyncze i często złożone wyroby lub usługi przeznaczone do sprzedaży na rynku (np. gry komputerowe, filmy) lub realizowane na zlecenie klienta (np. budynki, zakłady produkcyjne, systemy logistyczne, maszyny, raporty konsultingowe) – o ile jednorazowo wytworzony element nie wykazuje istotnych cech różniących go od produktów, które przedsiębiorstwo wytworzyło wcześniej, nie jest to innowacja produktowa, nie jest to także innowacja w procesie biznesowym, chyba że opracowanie takiego jednorazowego elementu wymagało od przedsiębiorstwa rozwinięcia i wykorzystania znacząco odmiennych lub zwiększonych.

Wyróżnia się 8 szeroko rozumianych rodzajów działalności, które mogą być podejmowane przez przedsiębiorstwa w ramach dążenia do innowacji:

  1. działalność badawcza i rozwojowa (B+R),
  2. działalność inżynieryjna, projektowa i inna działalność twórcza,
  3. działalność marketingowa i budowanie wartości marki,
  4. działalność związana z własnością intelektualną,
  5. działalność związana ze szkoleniem pracowników,
  6. działalność związana z rozwojem oprogramowania i bazami danych,
  7. działalność związana z nabywaniem lub dzierżawą rzeczowych aktywów trwałych,
  8. działalność w zakresie zarządzania innowacjami.

[nowość]

Nowość może być wymagana w zakresie danego kraju, regionu albo w skali światowej.

Aby zdefiniować czym jest cecha nowości należy odnieść się do definicji zawartej w art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 324) (dalej: „pwp”).

Wynalazek uważa się za nowy, jeżeli nie jest on częścią stanu techniki. Przez stan techniki rozumie się wszystko to, co przed datą, według, której oznacza się pierwszeństwo do uzyskania patentu, zostało udostępnione do wiadomości powszechnej w formie pisemnego lub ustnego opisu, przez stosowanie, wystawienie lub ujawnienie w inny sposób. Za stanowiące część stanu techniki uważa się również informacje zawarte w zgłoszeniach wynalazków lub wzorów użytkowych, korzystających z wcześniejszego pierwszeństwa, nieudostępnione do wiadomości powszechnej, pod warunkiem ich ogłoszenia w sposób określony w ustawie.

Jednym ze sposobów weryfikacji kryterium nowości jest wykonanie badania i przygotowania raportu ze stanu techniki obejmującego zbieżne rozwiązania techniczne zawierającego badanie baz dokumentów patentowych, dostępnej literatury, w tym czasopism branżowych oraz materiałów z konferencji naukowych, a także publikacji naukowych według określonej tematyki i przedmiotu rozwiązania technicznego.  

Jak zostało wskazane w art. 25 ust. 2 pwp, przez stan techniki rozumie się to, co zostało udostępnione do wiadomości powszechnej i udostępnienie to nie może nastąpić w takim zakresie, aby dla znawcy danej dziedziny ujawnione zostały dostateczne dane do stosowania wynalazku.

Ujawnienie wynalazku następuje wtedy, gdy z wynalazkiem mógł (choć niekoniecznie musiał) zapoznać się nieoznaczony krąg osób[1] oznacza to, że podanie wynalazku do wiadomości oznaczonego (zamkniętego) kręgu osób, zwłaszcza związanych obowiązkiem zachowania tajemnicy służbowej, nie jest uważane za udostępnienie wynalazku publiczności. Do podania wynalazku do wiadomości powszechnej dochodzi dopiero wtedy, gdy rozwiązanie było dostępne dla nieograniczonego z góry kręgu osób, które mogły się z tym rozwiązaniem zapoznać poprzez własne obserwacje pozwalające na przyswojenie sobie reguł technicznego działania będącego przedmiotem wynalazku. Dlatego też ograniczenie tego kręgu osób do członków komisji ekspertów, pracowników placówki badawczej czy przedsiębiorstwa produkcyjnego, nie spełnia omawianej przesłanki – nawet przy uwzględnieniu możliwości przekazania przez nich wiadomości innym osobom. Stąd podany w przepisie przykład jawnego stosowania jako udostępnienia powszechnego oznacza jawność nie w stosunku do pracowników jednostki stosującej, lecz prowadzenie procesu produkcyjnego w sposób umożliwiający zapoznanie się z istotą rozwiązania również innej dowolnej osobie[2].

Z tego względu dla postawienia zarzutu braku nowości konieczne jest w zasadzie przeciwstawienie zgłoszeniu konkretnego rozwiązania o identycznych w istocie cechach. Nie wystarczy wykazać, że istotne elementy rozwiązania technicznego (wynalazku) są znane kilku odrębnym rozwiązaniom zaliczanym do stanu techniki. Zarzut braku nowości rozwiązania wymaga udowodnienia, iż badany wynalazek jest tożsamy z rozwiązaniem wcześniej zgłoszonym do ochrony, na który udzielono patentu. Dla skuteczności zarzutu braku nowości nie wystarcza podobieństwo później zgłoszonego rozwiązania do badanego wynalazku z wcześniejszym pierwszeństwem, zwłaszcza w sytuacji, gdyby wykazano, że doszło do uzyskania nieoczywistego efektu wynalazku w świetle wcześniejszego stanu techniki. Rozwiązanie jest patentowalnym wynalazkiem, o ile w obszarze technicznym jest przynajmniej jeden nowy nieoczywisty element[3].

Brak nowości może być też rozumiany (w sposób dorozumiany) w tym sensie, że wykonanie pouczenia ze stanu techniki mogłoby w sposób nieuchronny prowadzić do rezultatu wchodzącego w zakres ochrony rozpatrywanego wynalazku. Gdy znane są np. substraty i znany jest sposób postępowania, to wytworzony wytwór można uznać za znany. Takie postępowanie oznacza, że dla znawcy dany wynalazek wynika w sposób oczywisty ze stanu techniki, czyli nie musiał on podjąć żadnych działań o charakterze twórczym, aby dojść do danego rozwiązania[4].

[działalność B+R]

Działalność badawczo – rozwojowa jest szeroko scharakteryzowana w kolejnym wydawany przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (eng. Organisation for Economic Co-operation and Development – OECD) podręczniku – Podręczniku Frascati. Podręcznik Frascati jest uznanym światowym standardem gromadzenia i publikowania porównywalnych w skali międzynarodowej statystyk dotyczących zasobów finansowych i ludzkich przeznaczanych na działalność badawczą i rozwojową (B+R). Definicje zawarte w Podręczniku Frascati zostały przyjęte i dostosowane przez wiele państw i służą obecnie jako wspólny język do dyskusji w różnych sferach, w tym w dziedzinach związanych z polityką naukowo-techniczną, polityką rozwoju gospodarczego oraz polityką fiskalną, podatkową i regulacyjną, a ponadto są wykorzystywane do tworzenia wytycznych dotyczących m.in. statystyk z zakresu rachunkowości finansowej, inwestycji i handlu.

Działalność B+R obejmuje pracę twórczą podejmowaną w sposób metodyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy – w tym wiedzy o rodzaju ludzkim, kulturze i społeczeństwie – oraz w celu tworzenia nowych zastosowań dla istniejącej wiedzy.

Działalność B+R, która może mieć na celu osiągnięcie celów szczegółowych lub ogólnych, definiuje zbiór wspólnych cech, nawet jeśli jest ona podejmowana przez różne podmioty. Aby dana działalność mogła zostać uznana za działalność B+R, musi ona spełniać pięć podstawowych kryteriów. Działalność taka musi być:

  1. nowatorska – ukierunkowana na nowe odkrycia,
  2. twórcza – opierająca się na oryginalnych, nieoczywistych koncepcjach i hipotezach
  3. nieprzewidywalna – niepewna co do ostatecznego wyniku
  4. metodyczna – prowadzona w sposób zaplanowany z określonym budżetem
  5. możliwa do przeniesienia lub odtworzenia.

Termin „działalność badawcza i rozwojowa” (B+R) obejmuje trzy rodzaje działalności B+R: badania podstawowe, badania stosowane i prace rozwojowe.

Badania podstawowe to prace eksperymentalne lub teoretyczne podejmowane przede wszystkim w celu zdobycia nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów, bez nastawienia na konkretne zastosowanie lub wykorzystanie.

Badania stosowane to oryginalne badania podejmowane w celu zdobycia nowej wiedzy. Są one jednak ukierunkowane przede wszystkim na konkretny, praktyczny cel. Do badań stosowanych zaliczamy badania przemysłowe.

Prace rozwojowe to prace podejmowane w sposób metodyczny, oparte na wiedzy zdobytej w wyniku działalności badawczej i rozwojowej i doświadczeń praktycznych oraz wytwarzające dodatkową wiedzę, ukierunkowaną na wytworzenie nowych produktów lub procesów bądź na udoskonalenie istniejących produktów lub procesów. Do prac rozwojowych zaliczamy eksperymentalne prace rozwojowe.

NCBR wspiera projekty B+R obejmujące:

  • eksperymentalne prace rozwojowe
  • badania przemysłowe

Eksperymentalne prace rozwojowe – zdobywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności z dziedziny nauki, technologii i biznesu oraz innej stosownej wiedzy i umiejętności w celu opracowywania nowych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług. Mogą one także obejmować na przykład czynności mające na celu pojęciowe definiowanie, planowanie oraz dokumentowanie nowych produktów, procesów i usług.

Eksperymentalne prace rozwojowe mogą obejmować opracowanie prototypów, demonstracje, opracowanie projektów pilotażowych, testowanie i walidację nowych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług w otoczeniu stanowiącym model warunków rzeczywistego funkcjonowania, których głównym celem jest dalsze udoskonalenie techniczne produktów, procesów lub usług, których ostateczny kształt zasadniczo nie jest jeszcze określony. Mogą obejmować opracowanie prototypów i projektów pilotażowych, które można wykorzystać do celów komercyjnych, w przypadku gdy prototyp lub projekt pilotażowy z konieczności jest produktem końcowym do wykorzystania do celów komercyjnych, a jego produkcja jest zbyt kosztowna, aby służył on jedynie do demonstracji i walidacji.

Eksperymentalne prace rozwojowe nie obejmują rutynowych i okresowych zmian wprowadzanych do istniejących produktów, linii produkcyjnych, procesów wytwórczych, usług oraz innych operacji w toku, nawet jeśli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

Badania przemysłowe – badania planowane lub badania krytyczne mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności celem opracowania nowych produktów, procesów lub usług, lub też wprowadzenia znaczących ulepszeń do istniejących produktów, procesów lub usług. Uwzględniają one tworzenie elementów składowych systemów złożonych i mogą obejmować budowę prototypów w środowisku laboratoryjnym lub środowisku interfejsu symulującego istniejące systemy, a także linii pilotażowych, kiedy są one konieczne do badań przemysłowych, a zwłaszcza uzyskania dowodu w przypadku technologii generycznych.

[działalność B+R a innowacje]

Innowacje dotyczą wprowadzenia nowych lub znacząco ulepszonych produktów na rynek lub znajdowanie lepszych sposobów (dzięki nowym lub znacząco ulepszonym procesom i metodom) wprowadzania produktów na rynek. Działalność B+R może, ale nie musi być elementem działalności innowacyjnej, ale jest jednym z wielu typów działań innowacyjnych. Działania te obejmują również nabywanie istniejącej wiedzy, maszyn, sprzętu i innych dóbr inwestycyjnych, szkolenia, marketing, projektowanie i rozwój oprogramowania. Te działania innowacyjne mogą być prowadzone we własnym zakresie lub zlecane na zewnątrz.

 

[przesłanka nowości w rozumieniu pwp, a nowość jako element innowacyjności oraz nowatorskość jako element działalności B+R]

Oczekiwanym celem projektu B+R jest nowa wiedza, ale musi być ona dostosowana do różnych kontekstów. Inna nowa wiedza oczekiwana jest po badania przeprowadzonych przez uczelnie czy instytutu badawcze a inna w sektorze przedsiębiorców.

Ponieważ działalność B+R polega na formalnym tworzeniu wiedzy, w tym wiedzy zawartej w produktach i procesach, pomiar koncentruje się na nowej wiedzy, a nie na nowych lub znacząco ulepszonych produktach lub procesach wynikających z zastosowania wiedzy.

Natomiast pod kątem nowości w rozumieniu innowacyjności wystarczające jest aby nowość ta dotyczyła danego przedsiębiorstwa. Oznacza to, że sam fakt, że przedsiębiorca nie wykorzystywał wcześniej danej technologii w swoim przedsiębiorstwie spełnia już kryterium nowości na potrzeby oceny innowacyjności tej technologii.

W przypadku samoistnej cechy nowości w skali danego terytorium konieczne jest ustalenie że na danym obszarze tego typu technologia nie została już opracowana i wykorzystywana ani w żaden sposób ujawniona publicznie, ani co najważniejsze nie była wcześniej przedmiotem zgłoszenia w celu uzyskania patentu czy prawa ochronnego. Co ważne, omówiona cecha nowości będzie dotyczyła jedynie rozwiązań technicznych.

Jeśli prowadzisz działalność B+R, inżynieryjną, projektową i inną działalność twórczą, jeśli zajmujesz się działalnością marketingową bądź budowaniem wartości marki albo rozwojem oprogramowania i bazami danych – zagadnienia własności intelektualnej są przedmiotem Twojego zainteresowania. Podobnie w naszym przypadku. Znamy się na prawie własności intelektualnej. Dzięki ścisłej specjalizacji możemy sprawnie i skutecznie doradzić jak zabezpieczyć, za pomocą narzędzi prawnych, wartości niematerialne tworzone teraz i w przeszłości tak, aby w przyszłości korzystanie z nich pozwalało osiągnąć Twoje osobiste i biznesowe cele. Zapraszamy do rozmowy o innowacyjności, nowości i prowadzeniu działalności badawczo-rozwojowej, a także innych równie ciekawych wyzwaniach własności intelektualnej.

Photo by Jens Johnsson on Unsplash
[1] Tak Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 20.12.2011 r., II GSK 1283/10, LEX nr 1134642.
[2] wyrok SN z 24.10.1984 r., IV PRN 5/84, WUP 1985/4, s. 212.
[3] wyrok WSA w Warszawie z 30.03.2009 r., VI SA/Wa 1837/08, LEX nr 1061908.
[4] Poradnik wynalazcy, red. A. Pyrża, Warszawa 2017, s. 129.
Udostępnij