Freelancing, czyli nowa nazwa na potocznie zwaną pracą na własny rachunek cieszy się coraz większą popularnością. Daje to bardzo dużą elastyczność oraz swobodę w doborze zleceń, ale także możliwość samodzielnego kształtowania kariery, czy organizacji własnego czasu i zadań. Z drugiej jednak strony nakłada to na freelancera obowiązki w postaci rozliczeń podatkowych, których można dokonywać zarówno samodzielnie jak i poprzez pośrednika – w tym wypadku biuro rachunkowe.
Spis treści
Kiedy freelancer musi założyć działalność gospodarczą?
Dla wielu freelancerów pierwszym wyzwaniem jest ustalenie, czy muszą zarejestrować działalność gospodarczą. W Polsce obowiązują konkretne przepisy, które definiują, kiedy prowadzenie działalności wymaga rejestracji.
Freelancerzy mogą świadczyć usługi na różne sposoby – na podstawie umowy o dzieło, zlecenie lub w ramach własnej działalności gospodarczej. Kluczową kwestią jest to, kiedy freelancer musi zarejestrować działalność.
Zasadniczo, odpowiedź na pytanie nie jest jednoznaczna, w tym zakresie warto sobie odpowiedzieć na kilka pytań
- Czy moje działania są stałe i zorganizowane? Jeśli tak, być może musisz zarejestrować działalność jeśli działalność ma charakter ciągły, jest prowadzona na własny rachunek oraz zarobkowa, fiskus może uznać ją za działalność gospodarczą.
- Czy zarabiasz regularnie, współpracując z kilkoma klientami? W zależności od tego czym się zajmujesz możesz również współpracować z klientami na podstawie dostępnych umów cywilnoprawnych – czyli umowy zlecenia lub umowy o dzieło. Warto tu podkreślić, że nie ma tutaj jednej prawidłowej odpowiedzi i warto tę kwestię indywidualnie skonsultować i przeanalizować ze specjalistą – np. doradcą podatkowym.
- Być może dopiero zaczynasz swoja przygodę i Twoje przychody nie są zbyt wielkie – wówczas warto przemyśleć też kwestię działalności nierejestrowanej – oznacza to, że jeśli Twoje przychody przekraczają limitu (w 2024 r. limit to 75% minimalnego wynagrodzenia, czyli 3225 zł miesięcznie), możesz współpracować z klientami bez konieczności rejestracji, wówczas nie ma obowiązku np. opłacania składek ZUS, co pozwala na znaczne oszczędności na początku kariery i inwestowanie w swój rozwój.
Jakie formy opodatkowania są dostępne?
Freelancerzy mogą wybierać spośród różnych form opodatkowania, które wpływają na wysokość płaconych podatków. Każda z form ma swoje zalety i wady, dlatego warto przed dokonaniem wyboru skonsultować go ze specjalistą, aby analizując naszą sytuację pomógł dobrać odpowiednią formę do naszego modelu działalności. Poniżej przedstawiamy proste zestawienie w formie tabeli, które może pomóc rozjaśnić zawiłości podatkowe.
Forma opodatkowania | Stawka podatkowa | Kiedy się opłaca? | Zalety | Wady |
Zasady ogólne | 12% do 120 000 zł, 32% powyżej | Przy niższych dochodach, gdy można korzystać z ulg i kwoty wolnej. | Ulgi podatkowe, wspólne rozliczenie z małżonkiem | Wysoka stawka po przekroczeniu 120 000 zł |
Podatek liniowy | 19% | Przy wysokich dochodach (powyżej 120 000 zł rocznie). | Prosta stawka, niezależna od wysokości dochodów | Brak kwoty wolnej od podatku i ulg |
Ryczałt | Stawki od 2% do 17% (zależnie od branży) | Dla osób z niskimi kosztami uzyskania przychodów. | Proste rozliczenie, brak obowiązku księgowania kosztów | Brak możliwości odliczenia kosztów |
Przychody z zagranicy – jak uniknąć podwójnego opodatkowania?
W dobie globalizacji, Internetu oraz ogólnego postępu wielu freelancerów współpracuje również z klientami z zagranicy, co wiąże się z koniecznością rozliczania przychodów uzyskanych poza Polską. W takiej sytuacji pojawia się kwestia uniknięcia podwójnego opodatkowania.
Polska jako kraj Unii Europejskiej zawarła z wieloma krajami umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, które regulują, w którym kraju powinny być opodatkowane dochody.
W praktyce jednak freelancerzy posiadający klientów zza granicy powinni upewnić się, czy kraj, z którym współpracują, ma taką umowę z Polską, oraz na jakich zasadach można uniknąć podwójnego opodatkowania (metoda proporcjonalnego odliczenia lub metoda wyłączenia z progresją).
Czy istnieje szansa aby płacić mniejsze podatki?
Oczywiście! Optymalizacja podatków to dla freelancerów nie tylko szansa na obniżenie comiesięcznych obciążeń finansowych, ale także sposób na lepsze zarządzanie swoim biznesem. Pracując na własny rachunek, masz możliwość elastycznego dopasowania swoich wyborów podatkowych do specyfiki działalności, co może przynieść realne oszczędności. W przeciwieństwie do pracowników etatowych, masz pełną kontrolę nad swoimi kosztami, formą opodatkowania i sposobem rozliczeń. Podatki freelancera można optymalizować w pełni legalnie, korzystając z dostępnych ulg, form opodatkowania oraz innych narzędzi. Zrozumienie, jakie możliwości oferują przepisy, oraz umiejętne ich zastosowanie, pozwala nie tylko na obniżenie kosztów, ale także na bardziej efektywne zarządzanie swoją firmą.
Oto kilka sposobów, które warto rozważyć:
a) wykorzystanie ulg podatkowych
Nie każdy freelancer zdaje sobie sprawę z możliwości skorzystania z ulg podatkowych. Do najważniejszych ulg, które mogą obniżyć zobowiązania podatkowe freelancera, należą:
- Ulga na badania i rozwój (B+R) – jeśli Twoja działalność obejmuje tworzenie nowych rozwiązań technologicznych, możesz skorzystać z ulgi, która pozwala odliczyć wydatki na badania i rozwój.
- Ulga IP BOX – dostępna dla freelancerów zajmujących się działalnością innowacyjną, taką jak tworzenie oprogramowania. Pozwala ona na opodatkowanie dochodów stawką 5% zamiast standardowej stawki PIT. Zaliczanie wydatków do kosztów uzyskania przychodu.
b) kwalifikacja kosztów uzyskania przychodu
Koszty uzyskania przychodu mogą znacząco obniżyć podstawę opodatkowania, dlatego warto zadbać o to, aby jak najwięcej wydatków kwalifikować jako koszty. Do takich kosztów można zaliczyć m.in.:
- zakup sprzętu komputerowego i oprogramowania.
- abonamenty na narzędzia i usługi związane z działalnością.
- koszty utrzymania biura, nawet jeśli jest to biuro w domu (częściowe odliczenie np. rachunków za prąd czy internet).
- kursy, szkolenia i konferencje związane z rozwojem zawodowym.
Rozliczanie podatków jako freelancer może wydawać się skomplikowane, ale odpowiednia wiedza i przygotowanie mogą znacząco ułatwić ten proces. Ważne jest, aby dokładnie zrozumieć dostępne formy opodatkowania, unikać podwójnego opodatkowania w przypadku przychodów zagranicznych, a także korzystać z dostępnych ulg i odliczeń. Dobrze przemyślana optymalizacja podatkowa pozwala freelancerom nie tylko legalnie obniżyć swoje obciążenia, ale również działać bardziej efektywnie finansowo.