Mediacja w sprawach cywilnych

Jakie sprawy cywilne są kierowane do mediacji?

Mediacja w sprawach cywilnych jest możliwa w tych wszystkich sprawach, w których można zawrzeć ugodę, czyli praktycznie w większości spraw. Może ona zostać przeprowadzona zarówno na etapie przedsądowym, jak i sądowym. Przykładami mediacji cywilnych są:

• spory dotyczące naruszania znaków towarowych w związku z bezprawnym użyciem znaków identycznych lub myląco podobnych, co skutkuje wprowadzeniem konsumentów w błąd,
• spory dotyczące znaków cieszących się szczególną renomą i powszechną znajomością,
• spory dotyczące ochrony patentów – głównie farmaceutycznych, chemicznych i biotechnologicznych
• spory dotyczące wzorów przemysłowych, najczęściej obejmujących wygląd produktów takich jak zabawki, meble czy opakowania kosmetyków,
• spory dotyczące zwalczania nieuczciwej konkurencji, w tym dotyczące czynów takich jak niewolnicze naśladownictwo zewnętrznej postaci produktu, wprowadzające w błąd oznaczenie produktu, nieuczciwa reklama, naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa,
• spory dotyczące ochrony dóbr osobistych, np. wizerunku, dobrego imienia, nazwy przedsiębiorstwa
• spory dotyczące naruszeń praw własności intelektualnej w Internecie – od bezprawnego rejestrowania i używania domen internetowych, przez sprzedaż podrobionych i pirackich towarów, po kreowanie nieistniejących związków za pomocą użycia cudzych znaków towarowych lub oznaczeń przedsiębiorstwa,
• spory dotyczące naruszania praw autorskich do twórczości artystycznej (utwory literackie, plastyczne czy fotograficzne, projektach sztuki użytkowej, opakowaniach produktów czy sloganach reklamowych), naruszenie praw do autorstwa utworu, naruszenie integralności treści i formy, rzetelnego wykorzystania utworu czy naruszenie prawa do korzystania z utworu i rozporządzania nim

Na jakiej podstawi prowadzi się mediację?

Mediacja zawsze jest dobrowolna. Mediację sądową w sprawach cywilnych prowadzi się na podstawie postanowienia sądu kierującego strony do mediacji. Mediacja może być prowadzona bezpośrednio po wszczęciu postępowania, ale także w toku sprawy.

Kto jest mediatorem w sprawach cywilnych?

Mediatorem może być osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych, korzystająca w pełni z praw publicznych. Mediatorem nie może być sędzia. Nie dotyczy to sędziów w stanie spoczynku. Organizacje pozarządowe w zakresie swoich zadań statutowych oraz uczelnie mogą prowadzić listy mediatorów oraz tworzyć ośrodki mediacyjne. Wpis na listę wymaga wyrażonej na piśmie zgody mediatora. Informację o listach mediatorów oraz ośrodkach mediacyjnych przekazuje się prezesowi sądu okręgowego. Stały mediator może odmówić prowadzenia mediacji tylko z ważnych powodów, o których jest obowiązany niezwłocznie powiadomić strony, a jeżeli strony do mediacji skierował sąd – również sąd.

Kto dokonuje wybór bądź wyznaczenie mediatora?

Jeżeli strony nie dokonały wyboru osoby mediatora, sąd, kierując strony do mediacji, wyznacza mediatora mającego odpowiednią wiedzę i umiejętności w zakresie prowadzenia mediacji w sprawach danego rodzaju, biorąc pod uwagę w pierwszej kolejności stałych mediatorów.

Bezstronność mediatora

Mediator powinien zachować bezstronność przy prowadzeniu mediacji. Mediator niezwłocznie ujawnia stronom okoliczności, które mogłyby wzbudzić wątpliwości co do jego bezstronności. Mediator prowadzi mediację, wykorzystując różne metody zmierzające do polubownego rozwiązania sporu, w tym poprzez wspieranie stron w formułowaniu przez nie propozycji ugodowych, lub na zgodny wniosek stron może wskazać sposoby rozwiązania sporu, które nie są dla stron wiążące.

Czy mediacja jest poufna?

Postępowanie mediacyjne nie jest jawne. Mediator, strony i inne osoby biorące udział w postępowaniu mediacyjnym są obowiązane zachować w tajemnicy fakty, o których dowiedziały się w związku z prowadzeniem mediacji. Strony mogą zwolnić mediatora i inne osoby biorące udział w postępowaniu mediacyjnym z tego obowiązku. Bezskuteczne jest powoływanie się w toku postępowania przed sądem lub sądem polubownym na propozycje ugodowe, propozycje wzajemnych ustępstw lub inne oświadczenia składane w postępowaniu mediacyjnym.

Jakie są koszty mediacji sądowych?

Mediator ma prawo do wynagrodzenia i zwrotu wydatków związanych z przeprowadzeniem mediacji, chyba że wyraził zgodę na prowadzenie mediacji bez wynagrodzenia. Wynagrodzenie i zwrot wydatków obciążają strony i mediator pobiera je bezpośrednio od stron. Sąd ustala je i przyznaje mediatorowi tylko wówczas, gdy przynajmniej jedna ze stron skierowanych do mediacji przez sąd była zwolniona od kosztów sądowych w zakresie obejmującym należności mediatora, a pozostałe strony nie wypłaciły mediatorowi tych należności w całości.

Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 20 czerwca 2016 r. w sprawie wysokości wynagrodzenia i podlegających zwrotowi wydatków mediatora w postępowaniu cywilnym.

• na koszty mediacji cywilnej składa się wynagrodzenie mediatora i zwrot wydatków związanych z przeprowadzeniem mediacji. Koszty te obciążają strony, co do zasady w równych częściach, chyba że strony ustalą inny podział rozliczeń,
• w sporach niemajątkowych oraz w sporach o prawa majątkowe, w których wartości przedmiotu sporu nie da się ustalić, wynagrodzenie mediatora wynosi 150 zł za pierwsze posiedzenie mediacyjne, a za każde kolejne – 100 zł (łącznie nie więcej niż 450 zł),
• w sporach dotyczących praw majątkowych, wynagrodzenie mediatora wynosi 1% wartości przedmiotu sporu (nie mniej niż 150 zł i nie więcej niż 2000 zł za całość postępowania mediacyjnego),
• zwrotowi podlegają też wydatki mediatora poniesione w związku z przeprowadzeniem mediacji.
• jeśli dojdzie do zawarcia ugody przed rozpoczęciem rozprawy, strona otrzyma zwrot 100% opłaty sądowej, którą zapłaciła wnosząc sprawę do sądu. Jeśli do zawarcia ugody przed mediatorem dojdzie na późniejszym etapie postępowania sądowego (po rozpoczęciu rozprawy), strona otrzyma zwrot 75% opłaty sądowej,
• niezależnie od wyniku sprawy, sąd może nałożyć na stronę obowiązek zwrotu kosztów powstałych wskutek oczywiście nieuzasadnionej odmowy udziału w mediacji. Strona postępowania mediacyjnego może złożyć na zasadach ogólnych wniosek o zwolnienie od kosztów mediacji

Wniosek o przeprowadzenie mediacji

Wniosek o przeprowadzenie mediacji zawiera oznaczenie stron, dokładnie określone żądanie, przytoczenie okoliczności uzasadniających żądanie, podpis strony oraz wymienienie załączników. Jeżeli strony zawarły umowę o mediację na piśmie, do wniosku dołącza się odpis tej umowy. Sąd może skierować strony do mediacji na każdym etapie postępowania.

Dobrowolność mediacji

Mediacji nie prowadzi się, jeżeli strona w terminie tygodnia od dnia ogłoszenia lub doręczenia jej postanowienia kierującego strony do mediacji nie wyraziła zgody na mediację. Zasady tej nie stosuje się w sprawach rozpoznawanych w postępowaniach upominawczym oraz nakazowym, chyba że doszło do skutecznego wniesienia zarzutów.

Spotkanie informacyjne dotyczące mediacji

Przewodniczący może wezwać strony do udziału w spotkaniu informacyjnym dotyczącym polubownych metod rozwiązywania sporów, w szczególności mediacji. Spotkanie informacyjne może prowadzić sędzia, referendarz sądowy, urzędnik sądowy, asystent sędziego lub stały mediator. Przed pierwszym posiedzeniem wyznaczonym na rozprawę przewodniczący dokonuje oceny, czy skierować strony do mediacji. W tym celu przewodniczący, jeżeli zachodzi potrzeba wysłuchania stron, może wezwać je do osobistego stawiennictwa na posiedzeniu niejawnym.

Jeżeli strona bez uzasadnienia nie stawi się na spotkanie informacyjne lub posiedzenie niejawne, sąd może obciążyć ją kosztami nakazanego stawiennictwa poniesionymi przez stronę przeciwną.

Czas trwania mediacji

Kierując strony do mediacji, sąd wyznacza czas jej trwania na okres do trzech miesięcy. Na zgodny wniosek stron lub z innych ważnych powodów termin na przeprowadzenie mediacji może zostać przedłużony, jeżeli będzie to sprzyjać ugodowemu załatwieniu sprawy. Czasu trwania mediacji nie wlicza się do czasu trwania postępowania sądowego. Przewodniczący wyznacza rozprawę po upływie wyznaczonego terminu, a przed jego upływem, jeżeli choć jedna ze stron oświadczy, że nie wyraża zgody na mediację.

Zapoznanie się z aktami sprawy

Mediator ma prawo do zapoznania się z aktami sprawy, chyba że strona w terminie tygodnia od dnia ogłoszenia lub doręczenia postanowienia kierującego strony do mediacji nie wyrazi zgody na zapoznanie się mediatora z aktami. Po skierowaniu stron do mediacji, przewodniczący niezwłocznie przekazuje mediatorowi dane kontaktowe stron oraz ich pełnomocników, w szczególności numery telefonów i adresy poczty elektronicznej, o ile je posiadają.

Termin i miejsce posiedzenia mediacyjnego

Mediator niezwłocznie ustala termin i miejsce posiedzenia mediacyjnego. Wyznaczenie posiedzenia mediacyjnego nie jest wymagane, jeżeli strony zgodzą się na przeprowadzenie mediacji bez posiedzenia mediacyjnego.

Protokół

Z przebiegu mediacji sporządza się protokół, w którym oznacza się miejsce i czas przeprowadzenia mediacji, a także imię, nazwisko (nazwę) i adresy stron, imię i nazwisko oraz adres mediatora, a ponadto wynik mediacji. Protokół podpisuje mediator. Jeżeli strony zawarły ugodę przed mediatorem, ugodę zamieszcza się w protokole albo załącza się do niego.  Mediator doręcza stronom odpis protokołu.

Ugoda

Strony podpisują ugodę. Niemożność podpisania ugody mediator stwierdza w protokole.

Przez podpisanie ugody strony wyrażają zgodę na wystąpienie do sądu z wnioskiem o jej zatwierdzenie, o czym mediator informuje strony.

Odmowa zatwierdzenia ugody

Sąd odmawia nadania klauzuli wykonalności albo zatwierdzenia ugody zawartej przed mediatorem, w całości lub części, jeżeli ugoda jest sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa, a także gdy jest niezrozumiała lub zawiera sprzeczności.

Moc prawna zatwierdzonej ugody

Ugoda zawarta przed mediatorem, po jej zatwierdzeniu przez sąd, ma moc prawną ugody zawartej przed sądem. Ugoda zawarta przed mediatorem, którą zatwierdzono przez nadanie jej klauzuli wykonalności, jest tytułem wykonawczym.

Dlaczego warto skorzystać z naszych usług?

• mamy ponad 20 lat doświadczenia w doradztwie z zakresu własności intelektualnej,
• unikasz ryzyka prowadzenia mediacji przez mediatora nieznającego się na materii sprawy oraz zawarcia ugody sprzecznej z prawem