Ochrona odmian roślin

Niemal każdy słyszał o patentach lub znakach towarowych. Mało kto wie jednak, że ochronie podlegają także odmiany roślin – co może okazać się kluczowe w działalności rolniczej lub hodowlanej.

Co robimy?

• przeprowadzamy badanie prawne weryfikujące spełnienie przesłanek rejestracji,
• przeprowadzamy badanie zdolności rejestracyjnej nazwy odmiany,
• przygotowujemy wnioski o udzielenie prawa wyłącznego do COBORU oraz CPVO,
• pełnimy rolę pełnomocnika hodowcy,
• wnosimy pisemne zastrzeżenia w sprawie przyznania prawa wyłącznego na daną odmianę,
• weryfikujemy, opiniujemy i przygotowujemy umowy zawierane pomiędzy przetwórcami oraz organizacjami przetwórców hodowcami i organizacjami hodowców, w szczególności w zakresie regulowania zasad udzielania informacji o usłudze przygotowania do rozmnażania materiału ze zbioru jako materiału siewnego odmiany oraz prawa kontroli uzyskanej informacji ze stanem faktycznym,
• wspieramy hodowcę przy wykonywaniu obowiązków ustawowych po uzyskaniu prawa wyłącznego,
• przygotujemy wnioski o udzielenie licencji przymusowych

Dlaczego warto skorzystać z naszych usług?

• Jeśli wyhodowałeś albo odkryłeś odmianę roślin, możesz ubiegać się o wyłączne prawo i w ten sposób zarabiać na jej uprawie: pomożemy Ci przeprowadzić procedurę w celu uzyskania ochrony,
• Jeśli prowadzisz dużą hodowlę roślin, audyt własności intelektualnej w Twojej firmie pozwoli Ci lepiej wykorzystać potencjał Twojego zespołu i ten tkwiący w botanice,
• Jeśli  pracujesz u hodowcy i wyhodowałeś albo odkryłeś odmianę roślin na podstawie umowy z pracodawcą, być może nie wiesz, że przysługuje Ci wynagrodzenie za zarobkowe formy korzystania z odmiany przez hodowcę, ale źle zawarta umowa może pozbawić Cię tego prawa

Czym jest odmiana rośliny, a czym prawo wyłączne?

Odmiana to zbiorowość roślin w obrębie botanicznej jednostki systematycznej najniższego znanego stopnia, która niezależnie od tego, czy w pełni odpowiada warunkom przyznania wyłącznego prawa:

• jest określona na podstawie przejawianych właściwości wynikających z określonego genotypu lub kombinacji genotypów,
• jest odróżnialna od każdej innej zbiorowości roślin na podstawie co najmniej jednej z przejawianych właściwości,
• pozostaje niezmieniona po rozmnożeniu

Prawo wyłączne do odmiany oznacza prawo hodowcy do ochrony i zarobkowego korzystania z odmiany roślin. Zasady przyznawania prawa wyłącznego do odmiany reguluje ustawa o ochronie odmian roślin. Zarobkowe korzystanie z wyłącznego prawa do odmian roślin polega na komercyjnej eksploatacji materiału siewnego.

Hodowca może ubiegać się o przyznanie wyłącznego prawa, jeżeli jego odmiana rośliny jest odrębna, wyrównana, trwała oraz nowa.

Wykaz odmian roślin chronionych wyłącznym prawem oraz przykłady wprowadzonych przez hodowców odmian roślin dostępny jest na stronie COBORU.

Co zyskuje się przez uzyskanie prawa wyłącznego na odmianę?

Wyłączne prawo obejmuje:

• wytwarzanie lub rozmnażanie,
• przygotowanie do rozmnażania,
• oferowanie do sprzedaży,
• sprzedaż lub inne formy zbywania,
• eksport,
• import,
• przechowywanie

– materiału siewnego odmiany chronionej.

Wyłączne prawo jest zbywalne i dziedziczne. Trwa przez 25 lub 30 lat.

Wyłączne prawo do odmian roślin wygasa na skutek sprzedaży lub zbycia w inny sposób przez hodowcę materiału siewnego, materiału ze zbioru, produktów bezpośrednio wytworzonych z materiału ze zbioru lub odmiany.

Czym jest odstępstwo rolne?

Stanowi specyficzną licencję ustawową na chronioną odmianę. W ramach odstępstwa rolnego nie jest wymagana zgoda hodowcy, jeżeli:

1. materiał siewny został zebrany z posiadanych gruntów rolnych,
2. dotyczy roślin wymienionych w art. 23 ust. 2 ustawy z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin,
3. nie dotyczy odmian mieszańcowych i odmian powstałych ze swobodnego krzyżowania się linii gatunków obcopylnych (odmian syntetycznych)

Opłata licencyjna w ramach odstępstwa rolnego, jeżeli nie została zawarta umowa z hodowcą, wynosi 50% opłaty licencyjnej za daną kategorię materiału siewnego, ustalonej w danym roku przez hodowcę tego materiału.

Co należy zrobić, aby uzyskać prawo wyłączne na odmianę?

Aby uzyskać prawo wyłączne na odmianę roślin należy:

• przeprowadzić badanie odmiany, w tym badanie nazwy odmiany,
• złożyć wniosek o przyznanie prawa wyłącznego do COBORU, zawierający nazwę rodzaju lub gatunku rośliny w języku polskim i po łacinie, oznaczenie odmiany na etapie hodowli, proponowaną nazwę odmiany, wskazanie kraju wyhodowania albo odkrycia i wyprowadzenia odmiany, opis odmiany albo opis składników odmiany mieszańcowej (kwestionariusz techniczny),
• wnieść opłatę od zgłoszenia

Jakie istnieją systemy ochrony odmian?

Odmiana może być chroniona:

• w procedurze krajowej prowadzonej przez dyrektora Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych (COBORU) lub
• w procedurze europejskiej prowadzonej przez Wspólnotowy Urząd Ochrony Odmian Roślin (CPVO)