Często wskazuje się, że ochocze sięganie po te produkty przez konsumentów jest polską specyfiką. Jak podaje Polski Instytut Ekonomiczny w raporcie z 2019 r., 72% Polaków deklaruje spożywanie suplementów diety, a 48% robił to regularnie. Jednocześnie, tylko 27% potrafi poprawnie zdefiniować, czym jest suplement diety.1 Rynek suplementów diety rośnie z roku na rok i już w 2022 r. jego wartość szacowana była na 7,7 mld złotych.2 Zatem, czym są suplementy diety? Czym różnią się od leków? Jakie warunki trzeba spełnić, by wprowadzać je do obrotu? Jak poprawnie je etykietować i reklamować? Zajrzyj do tego artykuł zarówno, jeśli jesteś konsumentem błędnie przekonanym, że suplement diety jest czymś podobnym do leku, jak i jeśli jesteś przedsiębiorcą zainteresowanym tą jakże dochodową branżą. Znajdziesz tu 5 najczęściej popełnianych błędów przy wprowadzaniu suplementów do obrotu.

Zgodnie z art. 3 ust. 3 pkt 39 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (ubżż) suplement diety to środek spożywczy:

  1. którego celem jest uzupełnienie normalnej diety,
  2. będący skoncentrowanym źródłem witamin lub składników mineralnych lub innych substancji wykazujących efekt odżywczy lub inny fizjologiczny, pojedynczych lub złożonych,
  3. wprowadzany do obrotu w formie umożliwiającej dawkowanie, w postaci: kapsułek, tabletek, drażetek i w innych podobnych postaciach, saszetek z proszkiem, ampułek z płynem, butelek z kroplomierzem i w innych podobnych postaciach płynów i proszków przeznaczonych do spożywania w małych, odmierzonych ilościach jednostkowych,
  4. z wyłączeniem produktów posiadających właściwości produktu leczniczego w rozumieniu przepisów prawa farmaceutycznego.

Natomiast zgodnie z art. 3 ust. 1 ubżż, żywnością (środkiem spożywczym) jest każda substancja lub produkt w rozumieniu art. 2 Rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Rozporządzenie nr 178/2002).

błąd 1 – nieprawidłowa kwalifikacja: suplement diety czy produkt leczniczy – problematyka tzw. borderline products, czyli produktów z pogranicza

W praktyce rozróżnienie czy dany produkt jest suplement diety, czyli szczególnym rodzajem żywności, czy może jednak produktem leczniczym regulowanym przez ustawę – prawo farmaceutyczne może powodować wiele trudności. W takim przypadku mówi się o tzw. produktach z pogranicza, z ang. borderline products)3.

Zgodnie z art. 3a pr. farm. do produktu spełniającego jednocześnie kryteria produktu leczniczego oraz kryteria innego rodzaju produktu, w szczególności suplementu diety, stosuje się przepisy ustawy – prawo farmaceutyczne.

Ustawodawca przesądził, że w razie wątpliwości co do właściwego zakwalifikowania produktu spełniającego kryteria produktu leczniczego i innego rodzaju produktu np. suplementu diety, produkt ten należy kwalifikować jako produkt leczniczy. Oznacza to, że w takiej sytuacji, należy wypełnić wszystkie obowiązki nakładane na podmioty takie jak producenci, importerzy, czy dystrybutorzy przewidziane w ustawie – prawo farmaceutyczne, a nie w ustawie o bezpieczeństwie żywności i żywienia.

Zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości UE w celu stwierdzenia, czy produkt należy zakwalifikować jako produkt leczniczy, czy jako środek spożywczy, właściwy organ krajowy powinien rozstrzygać indywidualnie w zależności od przypadku, mając na uwadze ogół cech charakterystycznych produktu, a w szczególności:

  1. jego skład,
  2. jego właściwości farmakologiczne, jakie można ustalić w oparciu o aktualny stan wiedzy naukowej,
  3. jego sposób użycia,
  4. zasięg jego dystrybucji,
  5. wiedzę na jego temat wśród konsumentów oraz
  6. ryzyko związane z jego zastosowaniem4.

Wobec tego, granicę między suplementem diety, a produktem leczniczym wyznacza przede wszystkim definicja legalna produktu leczniczego.  Zgodnie z art. 2 pkt 32 pr. farm. produktem leczniczym jest substancja lub mieszanina substancji, przedstawiana jako posiadająca właściwości zapobiegania lub leczenia chorób występujących u ludzi lub zwierząt lub podawana w celu postawienia diagnozy lub w celu przywrócenia, poprawienia lub modyfikacji fizjologicznych funkcji organizmu poprzez działanie farmakologiczne, immunologiczne lub metaboliczne.

Jest to szczególnie istotne w zakresie sankcji za wprowadzanie do obrotu produktu leczniczego bez wymagane pozwolenia, w sytuacji gdy organ uzna, że dany produkt spełnia kryteria produktu leczniczego pomimo przyjęcia jego innego statusu przez producenta. Podmiot odpowiadający za produkt będzie nie tylko zobowiązany do wycofania tego produktu z rynku oraz wstrzymania wprowadzania nowych partii do obrotu, ale także może zostać wszczęte postępowanie karne na podstawie art. 124 pr. farm.5

Dodatkowo, zakwalifikowanie suplementy diety jako produktu z pogranicza oznacza obowiązek reklamowania tego produktu zgodnie z zasadami art. 52 i nast. pr. farm., czyli na warunkach właściwych dla produktów leczniczych.

Kolejny aspekt to ograniczenie obrotu. Obrót hurtowy oraz detaliczny takim produktem może odbywać się wyłącznie w placówkach wskazanych w pr. farm., czyli w aptekach, punktach aptecznych oraz placówkach obrotu pozaaptecznego i na zdecydowanie bardziej restrykcyjnych zasadach, niż w przypadku regulacji dotyczących suplementów diety6.

błąd 2 – brak spełnienia wszystkich obowiązków związanych z wprowadzaniem suplementu diety do obrotu

Art. 29 ubżż wprowadza obowiązek powiadomienia Głównego Inspektora Sanitarnego (GIS) o wprowadzaniu lub zamiarze wprowadzenia po raz pierwszy do obrotu na terytorium Polski suplementu diety.

Wprowadzanie do obrotu należy rozumieć jako posiadanie suplementu diety w celu sprzedaży z uwzględnieniem oferowania do sprzedaży lub innej formy dysponowania, w tym odpłatnego jak i bezpłatnego oraz sprzedaż, dystrybucję i inne formy dysponowania7. Oznacza to, że wprowadzanie do obrotu może obejmować nie tylko sprzedaż ale także zamianę, darowiznę, umowę agencyjną, komisową i wszelkie inne dopuszczalne formy dystrybucji. Wprowadzaniem do obrotu nie jest natomiast posiadanie w procesie produkcji przed przeniesieniem produktu do procesu handlowego.

Zamiar wprowadzania do obrotu może wystąpić jeszcze przed przeniesieniem produktu do procesu handlowego. Pojęcie “zamiaru” wprowadzenia do obrotu powinno być jednak zawsze analizowane w kontekście konkretnych działań i założonej strategii biznesowej przedsiębiorcy w odniesieniu do suplementu diety8.

W powiadomieniu GIS należy podać następujące dane:

  1. nazwę produktu oraz jego producenta;
  2. postać produktu, w jakiej jest on wprowadzany do obrotu;
  3. wzór oznakowania w języku polskim;
  4. kwalifikację/rodzaj środka spożywczego przyjętą przez podmiot działający na rynku spożywczym;
  5. skład jakościowy obejmujący dane dotyczące składników zawartych w produkcie, w tym substancji czynnych;
  6. skład ilościowy składników;
  7. imię i nazwisko albo nazwę, adres oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP) podmiotu powiadamiającego o pierwszym wprowadzeniu do obrotu.

Dodatkowo, jeżeli suplement diety znajduje się w obrocie w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, w powiadomieniu należy wskazać właściwy organ tego państwa, który został powiadomiony o wprowadzeniu środka spożywczego do obrotu lub zezwolił na wprowadzenie środka spożywczego do obrotu w tym państwie, załączając równocześnie kopię uprzedniego powiadomienia lub zezwolenia.

Powiadomienia dokonuje się w formie dokumentu elektronicznego, korzystając z formularza dostępnego pod linkiem: https://powiadomienia.gis.gov.pl/esp i opatrując go kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Jeżeli nie posiadasz kwalifikowanego podpisu elektronicznego, powiadomienia należy dokonać również w formie pisemnej według wzoru z załącznika nr 1 dostępnego pod linkiem: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20210001885/O/D20211885.pdf. Przy czym pamiętaj, że za dzień złożenia powiadomienia uznaje się dzień otrzymania powiadomienia opatrzonego kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub własnoręcznym podpisem przez GIS.

błąd 3 – brak rejestracji zakładu

Zgodnie z art. 64 ubżż rozpoczęcie działalności na rynku spożywczym, czyli także w zakresie suplementów diety wymaga złożenia wniosku o wpis do rejestru zakładów albo o zatwierdzenie zakładu oraz wpis do rejestru zakładów. Oznacza to, że każdy podmiot działający na rynku spożywczym, przed wprowadzeniem do obrotu suplementu diety zobowiązany jest dokonać rejestracji lub zatwierdzenia zakładu zgodnie z art. 61, 62, 63 ubżż.

Wniosek należy złożyć w terminie co najmniej 14 dni przed dniem rozpoczęcia planowanej działalności, w formie pisemnej, według wzoru dostępnego pod linkiem: https://www.gov.pl/web/psse-ciechanow/rozporzadzenie-ministra-zdrowia-z-dnia-29-maja-2007r-w-sprawie-wzorow-dokumentow-dotyczacych-rejestracji-i-zatwierdzania-zakladow-produkujacych-lub-wprowadzajacych-do-obrotu-zywnosc-podlegajacych-urzedowej-kontroli-panstwowej-inspekcji-sanitarnej-dz-u-z-2007-nr-106-poz-730.

Wniosek o wpis zakładu do rejestru zakładów podlegających urzędowej kontroli organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej zawiera:

  1. imię, nazwisko i numer PESEL, miejsce zamieszkania i adres albo nazwę, siedzibę i adres wnioskodawcy, numer identyfikacyjny REGON, jeżeli taki numer posiada, oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP);
  2. numer w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym, o ile wnioskodawca taki numer posiada;
  3. numer identyfikacyjny w ewidencji gospodarstw rolnych, w rozumieniu przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności – w odniesieniu do podmiotów działających na rynku spożywczym prowadzących działalność w zakresie dostaw bezpośrednich;
  4. określenie rodzaju i zakresu działalności, która ma być prowadzona w zakładzie, w tym rodzaju żywności, która ma być przedmiotem produkcji lub obrotu;
  5. określenie lokalizacji zakładu lub miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

W przypadku zmiany danych wniosek o dokonanie zmian w rejestrze zakładów składa się w terminie 30 dni od dnia powstania zmiany.

Zgodnie z art. 63 ust. 2 ubżż zatwierdzenie zakładu nie jest wymagane m.in. w odniesieniu do:

  1. aptek, punktów aptecznych i hurtowni farmaceutycznych, określonych przepisami prawa farmaceutycznego;
  2. sklepów zielarskich;
  3. zakładów prowadzących działalność gospodarczą w zakresie pośrednictwa w sprzedaży żywności “na odległość” (sprzedaży wysyłkowej), w tym sprzedaży przez Internet.

Wobec braku definicji sklepu zielarskiego na gruncie ubżż, sklep ten należy definiować w tożsamy sposób, co sklepy zielarsko – medyczne występujące na gruncie pr. farm. Wobec tego, wyłączenia w zakresie aptek, punktów aptecznych, hurtowni farmaceutycznych oraz sklepu zielarskich są jak najbardziej zasadne, gdyż zasad działania tych placówek należy poszukiwać w przepisach pr. farm.

sprzedaż suplementów przez Internet

Natomiast szczególnie istotny rodzaj działalności, ze względu na jej nieustanie rosnącą popularność, to sklepy internetowe oferujące suplementy diety. Działalność e-sklepów w zakresie sprzedaży suplementów diety wymaga wyłącznie rejestracji, jednakże nie dotyczy to sytuacji, w których dla przedsiębiorcy sklep internetowy jest tylko jednym z kilku kanałów sprzedaży, a przedsiębiorca prowadzi również sklep stacjonarny, w której oferuje suplementy diety. Należy podkreślić, że zwolnieniu z obowiązku zatwierdzenia zakładu podlegają jedynie zakłady pośredniczące w sprzedaży. W sytuacji gdy zakład zajmujący się sprzedażą wysyłkową korzystałby z pomieszczeń do magazynowania sprzedawanej żywności, podlegałby on zarówno rejestracji, jak i zatwierdzeniu, a co za tym idzie jego zatwierdzenie wymagałoby wizyty organów inspekcji sanitarnej w miejscu lokalizacji takiego magazynu, w celu potwierdzenia spełniania wymagań higienicznych określonych w ubżż9.

Po pozytywnym badaniu wniosku organ wpiszę zakład rejestru i prześlę zaświadczenie o wpisie. Wniosek jest bezpłatny i może go złożyć online korzystając z linku https://www.biznes.gov.pl/pl/e-uslugi/00_0520_00.

błąd 4 – nieprawidłowe oznakowanie suplementów diety

Zgodnie z §  5Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 9 października 2007 r. w sprawie składu oraz oznakowania suplementów diety (Rozporządzenie MZ ws. składu oraz oznakowania) suplementy diety wprowadzane do obrotu znakuje się, umieszczając na opakowaniu następujące informacje:

  1. określenie “suplement diety”;
  2. nazwy kategorii substancji odżywczych lub substancji charakteryzujących produkt lub wskazanie charakteru tych substancji;
  3. porcję produktu zalecaną do spożycia w ciągu dnia;
  4. ostrzeżenie dotyczące nieprzekraczania zalecanej porcji do spożycia w ciągu dnia;
  5. stwierdzenie, że suplementy diety nie mogą być stosowane jako substytut (zamiennik) zróżnicowanej diety;
  6. stwierdzenie, że suplementy diety powinny być przechowywane w sposób niedostępny dla małych dzieci.

Oznakowanie, prezentacja i reklama suplementów diety nie mogą zawierać informacji stwierdzających lub sugerujących, że zbilansowana i zróżnicowana dieta nie może dostarczyć wystarczających dla organizmu ilości składników odżywczych.

Zawartość witamin i składników mineralnych oraz innych substancji wykazujących efekt odżywczy lub inny efekt fizjologiczny obecnych w suplemencie diety deklaruje się w oznakowaniu w postaci liczbowej; jednostki używane do określania zawartości witamin i składników mineralnych muszą być zgodne z załącznikiem nr 1 do Rozporządzenia MZ ws. składu oraz oznakowania.

Deklarowane w oznakowaniu zawartości witamin i składników mineralnych oraz innych substancji wykazujących efekt odżywczy lub inny efekt fizjologiczny podaje się w przeliczeniu na zalecaną przez producenta do spożycia dzienną porcję produktu.

Informacje o zawartości witamin i składników mineralnych podaje się również w procentach w stosunku do referencyjnych wartości spożycia określonych w pkt 1 części A załącznika XIII do rozporządzenia nr 1169/2011.

Deklarowane w oznakowaniu zawartości witamin i składników mineralnych oraz innych substancji wykazujących efekt odżywczy lub inny efekt fizjologiczny wyraża się jako przeciętne wartości oparte na analizie produktu, wykonanej przez producenta. Informacje te mogą być podane także w postaci graficznej.

W zakresie prawidłowego oznakowania i etykietowania suplementów diety, warto mieć na względzie także Rozporządzenie (WE) nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności. Rozporządzenie to określa, kiedy i na jakich zasadach można w odniesieniu do produktów żywnościowych (a więc również suplementów diety) stosować tzw.:

  • oświadczenia żywieniowe, czyli komunikaty sugerujące, że dana żywność ma szczególne właściwości odżywcze ze względu na energię lub substancje odżywcze, oraz
  • oświadczenia zdrowotne, czyli komunikaty sugerujące, że istnieje związek danej żywności ze zdrowiem.

błąd 5 – niepoprawne reklamowanie suplementu diety

    Do reklamy suplementów diety stosuje się co do zasady powyższe reguły dotyczące ich oznakowania. Ponadto, reklama suplementów odbywa się na zasadach określonych w art. 7 Rozporządzenia Parlamenty Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności (…).

    Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. rozporządzenia, informacje na temat żywności nie mogą wprowadzać w błąd, w szczególności:

    • co do właściwości środka spożywczego, a w szczególności co do jego charakteru, tożsamości, właściwości, składu, ilości, trwałości, kraju lub miejsca pochodzenia, metod wytwarzania lub produkcji;
    • przez przypisywanie środkowi spożywczemu działania lub właściwości, których on nie posiada;
    • przez sugerowanie, że środek spożywczy ma szczególne właściwości, gdy w rzeczywistości wszystkie podobne środki spożywcze mają takie właściwości, zwłaszcza przez szczególne podkreślanie obecności lub braku określonych składników lub składników odżywczych;
    • przez sugerowanie poprzez wygląd, opis lub prezentacje graficzne, że chodzi o określony środek spożywczy lub składnik, mimo że w rzeczywistości komponent lub składnik naturalnie obecny lub zwykle stosowany w danym środku spożywczym został zastąpiony innym komponentem lub innym składnikiem.

    Niezależnie od powyższego przepisu, do reklamy suplementów diety mają zastosowanie tzw. zasady ogólne, a więc przepisy, które stosuje się do reklamowania wszelkich produktów, niezależnie od ich kategorii czy statusu regulacyjnego, np. ustawę z 16. 04. 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji czy ustawę z 23.08. 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym.

    W chwili obecnej, co do zasady brak jest zaś szczególnych przepisów dotyczących reklamy konkretnie suplementów diety, mimo że plany przyjęcia aktu prawnego w tym zakresie pojawiają się od lat, przybierając co jakiś czas mniej lub bardziej konkretne formy projektów legislacyjnych. Do tej pory jednak nie udało się doprowadzić do uchwalenia takich przepisów. O ostatnim, procedowanym projekcie zmian w ubzż, które wprowadziłyby szczególe zasady reklamy suplementów diety pisaliśmy tutaj. Projekt ten wciąż widnieje na stronach Rządowego Centrum Legislacji, ale w jego statusie nie zmieniło się nic od blisko roku.

    Kodeks Dobrych Praktyk Reklamy Suplementów Diety

    Omawiając zasady reklamy suplementów diety warto odnotować fakt istnienia branżowego aktu o charakterze samoregulacji, tj. Kodeksu Dobrych Praktyk Reklamy Suplementów Diety. Przyjęcie Kodeksu zostało zainicjowane w 2016 r. przez cztery organizacje podmiotów działających na rynku suplementów diety, tj. pierwszych jego sygnatariuszy: Krajową Rada Suplementów i Odżywek, Polską Izbę Przemysłu Farmaceutycznego i Wyrobów Medycznych POLFARMED, Polski Związek Producentów Leków Bez Recepty PASMI oraz Związek Producentów i Dystrybutorów „Suplementy Polska”. Oprócz ww. organizacji sygnatariuszami Kodeksu są także, na zasadzie dobrowolności, inne podmioty działające na rynku suplementów diety, które zdecydowały się go podpisać i przestrzegać opisanych w nim zasad reklamowania suplementów. Kodeks nie jest aktem prawa powszechnie obowiązującego.

    przykłady nieprawidłowych oznaczeń suplementów

    W orzecznictwie za nieprawidłowe (sprzeczne z przepisami) uznanej się:

    • informowanie o możliwości modyfikacji dziennej porcji suplementu diety w zależności od stanu zdrowia – zgodnie z wyrokiem WSA w Warszawie: „Suplementy diety wprowadzane do obrotu znakuje się, umieszczając na opakowaniu porcję produktu zalecaną do spożycia w ciągu dnia oraz ostrzeżenie dotyczące nieprzekraczania zalecanej porcji do spożycia w ciągu dnia. W związku z tym, dzienna dawka nie może (…) podlegać modyfikacjom w zależności od stanu zdrowia.”10 Takie sformułowanie w ocenie sądu mogły wprowadzać w błąd sugerując jego właściwości lecznicze, podczas gdy produkt jako suplement diety posiada wyłącznie skoncentrowane źródło substancji budulcowych i energetycznych, spełnia funkcję wspomagającą i może być stosowany jako dodatek do właściwej terapii leczniczej11;
    • wskazywanie, że zastosowanie suplementu diety w stanach chorobowych ma na celu przywrócenie prawidłowych funkcji organizmu – „w  prezentacji i reklamie ww. produktu, skarżąca kasacyjnie odwołuje się do stanu organizmu, w których występuje brak homeostazy (zawiera dużą dawkę L-argininy, kluczowej substancji w walce z problemami ze sprawnością seksualną, poprawia erekcję). Połączenie powyższych informacji z określonym w oznakowaniu sposobem użycia “60 min. przed stosunkiem” oraz zawartą na stronie internetowej skarżącej kasacyjnie informacją, iż “stosowanie Braveranu nie wymaga długotrwałego zażywania – stosuje się go doraźnie na 1 godzinę przed stosunkiem” wprowadza konsumenta w błąd co do właściwości tego suplementu diety. Zgodnie bowiem z rozumowaniem przeprowadzonym powyżej, nieprawidłowym jest stosowanie suplementów diety, gdy celem, który konsument pragnie osiągnąć nabywając dany środek spożywczy, jest przywrócenie prawidłowych funkcji organizmu”12;
    • zaprezentowanie na opakowaniu jednostkowym przedmiotowego suplementu diety dodatkowo wyrobu medycznego oraz używanie tej samej nazwy dla suplementu diety jak i wyrobu medycznego – „na opakowaniu jednostkowym przedmiotowego suplementu diety dodatkowo zaprezentowany został wyrób medyczny pn. “Gardlox Impact Forte Spray do gardła” z informacją “Psikaj na ból gardła”, a umieszczenie takiej informacji na opakowaniu środka spożywczego, oraz używanie nazwy “Gardlox” zarówno dla suplementów diety jak i dla wyrobów medycznych wprowadza konsumenta w błąd co do charakterystyki środka spożywczego”. Jeżeli „na opakowaniu tego suplementu diety umieszczono oświadczenia zdrowotne takie jak: “preparat wspomaga: prawidłową pracę serca, układu krążenia, obniżenie ciśnienia krwi, odporność organizmu; zmniejszenie skłonności do powstawania skrzepów krwi w naczyniach krwionośnych; utrzymania prawidłowego poziomu cholesterolu” – a więc o treści sugerującej właściwości zapobiegania chorobom a tym samym wprowadzającej konsumenta w błąd co do rodzaju, właściwości i składu środka spożywczego.”13;
    • zamieszczenie na opakowaniu rysunków sugerujących bolesność i chorobę – „oznakowanie przedmiotowego środka spożywczego przypisuje mu właściwości zapobiegania chorobom, ich leczenia i odwołuje się do takich właściwości, jest w pełni uzasadnione. Za takim stanowiskiem co do opakowania suplementu diety przemawia znajdujące się tam rysunki sugerują bolesność i chorobę i chorobę stawów wskazując tym samym na i zasadność użycia tego produktu w przypadku wskazanych dolegliwości. Co do ulotki znajdującej się w opakowaniu produktu zawarta jest w niej informacja, że “S.” polecany jest jako “środek wspomagający przy dolegliwościach reumatycznych, w czasie rekonwalescencji po urazach stawów, przy bólach i sztywności stawów przy odczuwalnym dyskomforcie z powodu nieprawidłowego funkcjonowania stawów”. Takie sformułowania niedwuznacznie sugerują lecznicze właściwości przedmiotowego suplementu diety14;
    • stosowanie reklamy porównawczej suplementu diety z lekiem w zestawieniu z sugerując jednocześnie, że stosowanie leku może spowodować przykre dolegliwości –  „reklama przedmiotowego suplementu diety przypisuje mu właściwości zapobiegania chorobie lokomocyjnej – będącej określoną jednostką chorobową, zawiera porównanie do leku na tą chorobę, sugerując jednocześnie, że stosowanie leku może spowodować przykre dolegliwości takie jak osłabienie, senność, obniżenie koncentracji, upośledzenie widzenia w ciemności i widzenia kolorów a nawet inne choroby takie jak zaparcia czy też alergie (zmiany alergiczne) czy w końcu wstrząs anafilaktyczny co nie występuje w przypadku stosowania w chorobie lokomocyjnej suplementu diety15

    Suplement diety to nie lek, ale żywność będąca uzupełnieniem normalnego żywienia. Tę zasadę bezwzględnie powinni znać zarówno konsumenci, jak i przedsiębiorcy. Ci pierwsi powinni np. wiedzieć, że suplement diety nie podlega procedurze dopuszczenia do obrotu właściwej dla produktów leczniczych. Ci drudzy powinni m.in. pamiętać, że reklamowanie suplementów diety w sposób sugerujący, że mogą mieć one właściwości lecznicze może być naruszeniem prawa. Ta stale rosnąca i konkurencyjna branża nie jest wolna od wyzwań prawnych, których, wobec presji społecznej i oczekiwania zwiększenia regulacji, można spodziewać się więcej.


    Photo by Mika Baumeister on Unsplash
    1. Polski Instytut Ekonomiczny, Policy Paper 9/2019 “Regulacja rynku
      suplementów diety. Czy Polska ma szansę zostać europejskim liderem?” ↩︎
    2. https://businessinsider.com.pl/wiadomosci/polacy-kochaja-diety-i-suplementy-niebezpieczny-rynek-pecznieje/1gfz4jd, wejście 10. 01. 2024 ↩︎
    3. A. Szymecka-Wesołowska, A. Balicki, F. Opoka, M. Syska, D. Szostek, P. Wojciechowski [w:] A. Szymecka-Wesołowska, A. Balicki, F. Opoka, M. Syska, D. Szostek, P. Wojciechowski, Bezpieczeństwo żywności i żywienia. Komentarz, Warszawa 2013, art. 3. ↩︎
    4. Wyrok Trybunału (pierwsza izba) z dnia 9 czerwca 2005 r. HLH Warenvertriebs GmbH (C-211/03) i Orthica BV (C-299/03 i C-316/03 do C-318/03) przeciwko Bundesrepublik Deutschland, pkt 30. ↩︎
    5. M. Żarnecka [w:] Prawo farmaceutyczne. Komentarz, red. W. L. Olszewski, Warszawa 2016, art. 3(a). ↩︎
    6. Dr Damian Kaczan, Podwójna rejestracja produktów z pogranicza, 2021 dostęp: https://czasopisma.kul.pl/index.php/sp/article/view/5485/11413. ↩︎
    7. Art. 3 ust. 3 pkt 52 ubżż w zw. z art. 3 pkt 1 Rozporządzenia 178/2002. ↩︎
    8. A. Balicki [w:] Bezpieczeństwo żywności i żywienia. Komentarz, red. A. Szymecka-Wesołowska, Warszawa 2013, art. 29. ↩︎
    9. F. Opoka [w:] Bezpieczeństwo żywności i żywienia. Komentarz, red. A. Szymecka-Wesołowska, Warszawa 2013, art. 63. ↩︎
    10. Wyrok WSA w Warszawie z 15.04.2021 r., VII SA/Wa 2412/20, LEX nr 3212069. ↩︎
    11. Ibidem ↩︎
    12. Wyrok NSA z 4.04.2017 r., II OSK 1987/15, LEX nr 2345899. ↩︎
    13. Wyrok NSA z 1.09.2015 r., II OSK 14/14, LEX nr 1987032. ↩︎
    14. Wyrok WSA w Rzeszowie z 23.10.2007 r., II SA/Rz 321/07, LEX nr 420171. ↩︎
    15. Wyrok WSA w Warszawie z 8.04.2010 r., VII SA/Wa 2411/09, LEX nr 620226. ↩︎

    Udostępnij